Onderzoek
Het lectoraat omvat negen projecten waar docent-onderzoekers, Bachelor studenten, PhD’s en Master studenten ontwerpgericht onderzoek uitvoeren. We lichten er een aantal uit.
Create4Care
Erasmus MC-Create4Care helpt praktijkproblemen op te lossen met slimme technische innovaties. Hierbij draagt Create4Care bij aan veiligere patiëntenzorg en een verbetering van het arbeidsproces voor ziekenhuismedewerkers. Dit doen we in nauwe samenwerking met studenten van Hogeschool Rotterdam, o.a. studenten van de minor Zorgtechnologie, stagiaires en afstudeerders vanuit diverse instituten (IVG, EAS, CMI en Willem de Kooning). Belangrijke ingrediënten zijn de Create4Care design- en prototype studio in het Erasmus MC en het kernteam. Dit team bestaat uit intrinsiek zeer gemotiveerde 13 kernteamleden, een mix van medewerkers van het Erasmus MC (o.a. coördinator/ onderzoeker, manager, business developers, ontwerpers/ instrumentmakers) en Hogeschool Rotterdam (ontwerpers, onderzoekers). De vier kernwoorden van Create4Care zijn: Bottom-up: medewerkers waaronder verpleegkundigen en patiënten delen praktijkproblemen waarvoor ze een professionele oplossing willen. Co-creatie: we willen passende zorginnovaties ontwikkelen die aansluiten bij de eindgebruikers. Dat kan alleen als zorginnovatie gedurende het hele proces in co-creatie met de eindgebruiker wordt ontwikkeld. Studenten maken kennis met de specifieke ziekenhuissetting. Hierbij ontstaat er tevens nieuwe zorginnovatie-rol voor verpleegkundigen, dit kan bijdragen aan meer autonomie in het verpleegkundig beroep. Multidisciplinair: praktijkproblemen worden altijd vanuit verschillende kanten geanalyseerd doordat altijd studenten afkomstig zijn van verschillende opleidingen. Dit stimuleert de ontwikkeling van innovatieve oplossingen. Realiseren: bij Create4Care is het uitgangspunt dat de zorginnovatie beschikbaar komt voor de medewerker of patiënt. Dit vraagt om ‘final’ engineering en productieklaar maken van de oorspronkelijke concepten. Door deze samenwerking tussen Hogeschool Rotterdam en Erasmus MC heeft Create4Care meer dan 10 zorginnovaties ontwikkeld die gebruikt worden in de praktijk. Vier innovaties zijn vermarkt en zijn (inter)nationaal beschikbaar voor zorgmedewerkers. Aan ongeveer 40 projecten wordt gewerkt. Bij dit alles zijn ongeveer 200 studenten betrokken (geweest).
Huidige meetinstrumenten voor het monitoren van groeiontwikkeling van vroeggeboren baby’s zijn onhygiënisch, onnauwkeurig en zó stressvol voor de baby, dat lengtemeting bij de meest kwetsbare baby’s vaak wordt overgeslagen, terwijl juist voor deze kleinste prematuren nauwkeurige groeimonitoring extreem belangrijk is voor het bepalen van de juiste voedselinname.
Nauwkeurige groeimonitoring bij prematuur geboren baby’s, om het effect van individueel bepaalde voedingsinname te bepalen, is cruciaal voor optimale (neurologische) ontwikkeling. Huidige instrumenten voor groeimonitoring op basis van gewicht, lichaamslengte en schedelomtrek zijn stressvol voor de baby, onhygiënisch, onnauwkeurig en volumetoename kan er niet mee worden bepaald. De meting van de fysieke lichaamslengte en schedelomtrek, die wekelijks plaatsvindt, moet in de krappe ruimte van de couveuse plaatsvinden. Zeer beperkend hierbij is dat de baby letterlijk vastzit aan een ‘spaghetti’ van beademingsslangen, infuuslijnen, monitordraden en sondevoedingsslangen.
Voor een lengtemeting met de huidige meetlat zijn twee verpleegkundigen van de Neonatale Intensive Care Unit (NICU) nodig, één voor het manoeuvreren van de meetlat, en één om alle draden, lijnen en slangen voorzichtig te begeleiden tijdens de meting. Tijdens de meting moet een beentje kort gestrekt worden tegen de meetlat. De huidige procedure voor een lengtemeting geeft de kleinste, meest kwetsbare baby’s zóveel stress, dat de meting simpelweg wordt overgeslagen. Wekelijks lengtemeting is echter cruciaal voor een goede groeimonitoring. Voor het meten van de schedelomtrek wordt een ‘meetlint’ gebruikt. De meting van de schedelomtrek gebeurt op een ander moment in de week, aangezien een lengte- en schedelmeting direct na elkaar de baby te veel stress geeft.
Doel van dit promotieonderzoek is om via ontwerpgericht wetenschappelijk onderzoek een ‘contactloze’ techniek te ontwikkelen waarmee van buitenaf de couveuse de fysieke groei kan worden gemeten, dus zonder dat er instrumenten fysiek contact maken met de prematuur. Het ultieme doel is een 3D machine vision systeem die ‘contactloos’ accuraat fysieke lichaamsveranderingen meet. Dit ‘slimme camerasysteem’ is ergonomisch voor NICU-verpleegkundigen en veilig en onschadelijk voor de baby. Idealiter heeft iedere couveuse zijn eigen camerasysteem die continu actief is. Het camerasysteem monitort groei via 3D-volumemetingen van lichaam of schedel, in plaats van de huidige ‘gouden standaard’ van 2D-lichaamslengte en 2D-schedelomtrek.
De eerste stap is het onderzoeken van meerdere nieuwe ‘contactloze’ technologieën. De tweede stap is, in co-creatie met NICU-verpleegkundigen, het uitwerken van deze technologieën tot bruikbare instrumenten, geschikt voor gebruik in de couveuse. De derde stap is het valideren: uitproberen en vergelijken van deze nieuwe instrumenten door NICU-verpleegkundigen. Het onderzoek wordt uitgevoerd voor en met de Neonatale Intensive Care Unit (NICU) van het Erasmus MC-Sophia. Het ontwikkelen van de nieuwe technologie en de uitwerking tot bruikbare instrumenten wordt gedaan in co-creatie met studenten, zorgprofessionals en industrie.
Design4One
Mensen met een (lichamelijke) beperking of chronische aandoening ervaren vaak problemen bij het uitvoeren van alledaagse taken. Hulpmiddelen werken niet altijd goed genoeg of bestaan soms nog niet voor de specifieke hulpvraag. Design4One helpt deze problemen op te lossen. Studenten van Hogeschool Rotterdam werken in co-creatie samen met de eindgebruiker aan de ontwikkeling van een hulpmiddel dat het probleem wel oplost. Het onderzoek, binnen het lectoraat Zorgtechnologie, richt zich op het ontwerpproces van Design4One projecten. Het doel is om te achterhalen hoe dit ontwerpproces ingericht moet worden, zodanig dat met de minste belasting van de cliënt (en ergotherapeut) een zo effectief mogelijk hulpmiddel ontworpen kan worden.
Light up cane
De opdrachtgever, Debby Marchena, is slechtziend en maakt gebruik van een taststok. In 2018 is zij tijdens het oversteken in het donker aangereden door een automobilist omdat hij haar niet goed kon zien. Hierna kwam zij met het idee van de lichtgevende taststok, de Light up cane. Bij Design4One is de Light up cane verder doorontwikkeld. De focus van het project lag op het geven van feedback door de stok als de batterij leeg is en waar de stok zich bevindt na het vallen, zodat Debby zich veilig blijft voelen.
Hulpmiddel Klemmen (in samenwerking met Rijndam Revalidatie)
Een cliënt bij Rijndam Revalidatie mist haar linker onderarm als gevolg van een amputatie. Sindsdien kon ze haar hobby, het sleutelen aan radiografisch bestuurbare auto’s, niet meer uitvoeren. Met één hand was het sleutelen aan de auto’s onmogelijk, omdat de onderdelen van de auto en de schroefjes tegelijkertijd vastgehouden moeten worden. Er is een hulpmiddel met een knijpklem ontwikkeld, waarmee de auto’s gefixeerd kunnen worden en de cliënt met één hand weer aan de auto's kan sleutelen.
Interfaces4Care
Behoefteonderzoek CTG onder verloskundigen en cliënten
Zorgorganisaties omhelzen innovatieve zorgtechnologieën omdat zorgtechnologieën de belofte in zich dragen dat nieuw ook beter is. Ook voor patiënten/cliënten is het prettiger om thuis gemonitord te worden dan om hiervoor naar het ziekenhuis te moeten. Een van die innovatieve zorgtechnologieën is een mHealth toepassing waarbij een Cardiotocografie (CTG) wordt afgenomen in verloskundepraktijken. De innovatie biedt de mogelijkheid om buiten het ziekenhuis metingen uit te voeren bij hoog risico zwangerschappen. Daarin is het mogelijk om real-time de tweedelijnszorg mee te laten kijken voor een aanvullende diagnose en de data met het Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) te delen en op te vragen.
Het lectoraat Zorgtechnologie heeft in samenwerking met Amsterdam UMC (afdeling verloskundige wetenschap als onderdeel van Academie van Amsterdam en Groningen) en ICT Healthcare Technology Solutions data uitgewerkt van een meerjarig onderzoek naar de behoefte van mHealth onder verloskundigen en hun cliënten. De uitkomsten van dit onderzoek tonen aan dat er behoefte is aan: toegepaste kennis en inzicht opdoen om deze innovatie in te zetten, een troubleshooter en inzicht in de (technische) kwaliteitseisen van een CTG-apparaat buiten de ziekenhuissetting.
Resultaten van dit onderzoek hebben geleid tot drie uitwerkingen:
- een e-learning module voor het gebruik van mobile CTG,
- een technisch stromingsschema voor het oplossen van storingen bij het gebruik van een mobile CTG,
- een matrix waarin de opgedane kwaliteitseisen uitgewerkt zijn voor de aankoop van drie type CTG-apparaten op de Nederlandse markt.

